| Касб тавсифи | Бакалавр даражасидаги "рангтасвир: маҳобатли рангтасвир" ихтисослиги бинолар, ёдгорликлар, ибодатхоналар, жамоат жойлари ва бошқа жойлар каби йирик меъморий ва жамоат объектлари учун санъат асарларини яратишга ихтисослашган рассомларни тайёрлашга мўлжалланган. Талабалар турли хил расм техникасини, шу жумладан девор, мозаика, ҳайкалтарошлик ва монументал санъатнинг бошқа шаклларини ўрганадилар. Шунингдек, улар асар яратилган жойнинг фазовий ва меъморий хусусиятлари билан ишлашни ва унинг функционал ва эстетик эҳтиёжларини ҳисобга олишни ўрганадилар. Дастур доирасида талабалар монументал санъат тарихини ўрганишлари, таниқли усталарнинг ишларини таҳлил қилишлари ва Реал ҳаётда амалга ошириш учун ўз лойиҳаларини ишлаб чиқишлари мумкин. Ўқиш натижасида битирувчилар муралист сифатида ишлаш ва жамоат жойларини безаш ва безашга ўз ҳиссаларини қўшиш учун зарур бўлган кўникма ва билимларга эга бўладилар. |
|---|
| Касб тарихи | Маҳобатли рангтасвир тарихи минг йилликларга бориб тақалади ва цивилизация ва меъморчиликнинг ривожланиши билан чамбарчас боғлиқ. Маҳобатли рангтасвир ҳар доим турли халқлар ва даврларнинг маданий ҳаётида муҳим рол ўйнаган.
Қадимги даврларда маҳобатли рангтасвир ижтимоий ва диний иншоотларни безашнинг ажралмас қисми бўлган. Қадимги юнон ва Рим ибодатхоналари ва форумларида мифологик мавзулар ва тарихий воқеаларни акс эттирувчи фреск композицияларининг кўплаб мисолларини топиш мумкин.
Ўрта асрларда маҳобатли рангтасвир черковлар, соборлар ва қалъалар безакларининг бир қисмига айланди. Ажойиб фрескалар ва пиктограммалар имонлиларни тарбиялаш ва ахлоқий тарбиялаш, шунингдек меъморий ансамблларни безаш учун хизмат қилган.
Европада Уйғониш даврида маҳобатли рангтасвир янги чўққиларга кўтарилди. Микеланжело, Рафаел ва Леонардо да Винчи каби усталар Папа саройлари, черковлари ва жамоат биноларининг деворларини безатиб, маҳобатли санъатнинг дурдоналарини яратдилар.
Кейинги асрларда маҳобатли рангтасвир турли маданиятларда турли шакл ва услубларни ўз ичига олган ҳолда ривожланишда давом этди. У жамиятнинг маданий ва мафкуравий қадриятларини ифода этишнинг энг муҳим воситаларидан бири бўлиб қолди.
Замонавий архитектура ва технологияларнинг пайдо бўлиши билан маҳобатли рангтасвир ўз аҳамиятини йўқотмади, балки янги шакл ва иловаларни топди. Замонавий маҳобатли рангтасвир усталари музейлар ва галереялардан тортиб шаҳар инфратузилмаси ва саноат мажмуаларигача бўлган турли хил жамоат ва тижорат объектлари учун санъат асарларини яратиш устида ишламоқда. |
|---|
| Фаолият турлари | "Рангтасвир: маҳобатли рангтасвир" ихтисослиги доирасида муралист ишининг турли жиҳатлари ва йўналишларига йўналтирилган турли хил ихтисосликлар ва турлари бўлиши мумкин. Мана улардан баъзилари:
Фреск: бу маҳобатли рангтасвирнинг энг қадимги ва анъанавий турларидан бири бўлиб, деворнинг янги гипсига бўёқ суртишни ўз ичига олади. Рассом тез ва аниқ ишлайди, чунки бўёқлар гипсга сингиб кетади ва уларни тузатиш деярли мумкин эмас.
Мозаика: бу керамика, шиша, тош ва металл каби турли хил материалларнинг кўплаб кичик қисмларини (Тессер) бирлаштириш орқали тасвирларни яратиш санъати. Мозаикадан биноларнинг ички ва ташқи юзаларини безаш учун фойдаланиш мумкин.
Алфреска: бу нам гипсли деворга бўяш техникаси бўлиб, унда бўёқлар нам қатламга суртилади. Оддий фрескадан фарқли ўлароқ, алфреска бўёқларни гипсга сингдирмайди, бу эса рассомга ишлаш учун кўпроқ вақт беради.
Гипс: бу маҳобатли рангтасвирнинг бир тури бўлиб, унда рассом тўғридан-тўғри гипс таркиби билан ишлайди, девор юзасида релйеф тасвирлари ва нақшларини яратади.
Ҳайкалтарошлик расмлари: бу рассом ҳам тасвирий, ҳам ҳайкалтарошлик усулларидан фойдаланган ҳолда уч ўлчовли тасвирларни яратадиган техникадир. Бу деворларга ва бошқа сиртларга релйефлар, шакллар ва декоратив элементларни яратишни ўз ичига олиши мумкин.
Замонавий техника ва материаллар: замонавий дунёда монументал расм аерозол расмлари, LED ёритгичлари, проекциялар ва тасвирларни яратишда бошқа инновацион ёндашувлар каби янги техника ва материаллардан фойдаланишни ўз ичига олиши мумкин. |
|---|
| Иш жойлари | Жамоат ва архитектура объектларини безатиш: маҳобатли рангтасвирчи биноларни, ёдгорликларни, майдонларни, боғларни, музейларни ва бошқа жамоат жойларини безаш учун бадиий асарлар яратиш устида ишлаши мумкин. Бу фрескалар, мозаикалар, ҳайкалтарошлик композициялари, релйефлар ва бошқа монументал расмларни яратишни ўз ичига олиши мумкин.
Тарихий объектларни тиклаш ва реконструкция қилиш: маҳобатли рангтасвирчи қадимий фрескалар, мозаикалар, ҳайкаллар ва монументал санъатнинг бошқа элементларини тиклаш ва реконструкция қилишга ихтисослашган бўлиши мумкин. Бу маданий меросни тиклаш ва сақлаш бўйича махсус билим ва кўникмаларни талаб қилади.
Ички безатиш: маҳобатли рангтасвирчи турар-жой бинолари, меҳмонхоналар, ресторанлар, театрлар ва бошқа жойларни ўз ичига олган биноларнинг ички безакларини яратиш устида ишлаши мумкин. Бу деворларга, шифтларга, эшикларга, мебелларга ва бошқа ички қисмларга чиройли композициялар яратишни ўз ичига олиши мумкин.
Тренинг ва маслаҳат: баъзи маҳобатли рангтасвирчилар монументал рангтасвир бўйича маҳорат дарслари, курслар, маърузалар ва бошқа таълим тадбирларини ўтказиш орқали таълим ва маслаҳат соҳасида ишлашлари мумкин. Шунингдек, улар архитектура лойиҳалари учун санъат яратиш бўйича маслаҳатлар беришлари мумкин.
Ўз ижодингиз: баъзи маҳобатли рангтасвирчилар ўзларининг ателие-да буюртма асосида ёки кўргазма учун бадиий асарлар яратиш орқали ишлашади. Бу уларга ўз ижодларини ифода этиш ва монументал расмда турли мавзулар ва техникаларни ўрганиш имконини беради. |
|---|
| Мутахассисликка қаратилган малакалар | Бадиий маҳорат: расм, расм ва ҳайкалтарошлик каби турли хил бадиий техникаларни ўзлаштириш. Турли хил материаллар ва воситалар ёрдамида тасвирларни яратиш қобилияти.
Пропортионлар ва истиқболни тушуниш: самолётда ҳажм ва бўшлиқни этказиш ва ишда тўғри истиқболни яратиш қобилияти.
Визуал фикрлаш: визуал тасвирларни таҳлил қилиш ва талқин қилиш, композиция ва ранг тамойилларини тушуниш қобилияти.
Ижодкорлик: оригинал ва ифодали санъат асарларини яратиш учун янги ғоялар ва тушунчаларни яратиш қобилияти.
Техник кўникмалар: бўёқ, чўтка, канвас, гипс, мозаика ва бошқалар каби турли хил материаллар ва воситалар билан ишлашни билиш ва ўрганиш.
Тафсилотларга аниқлик ва эҳтиёткорлик: кичик тафсилотларга эътибор бериш ва ишингизда юқори аниқлик даражасига эришиш муҳимдир.
Жамоада ишлаш қобилияти: маҳобатли рангтасвир соҳасидаги кўплаб лойиҳалар меъморлар, дизайнерлар, муҳандислар ва бошқа мутахассислар билан ҳамкорлик қилишни талаб қилади. Жамоанинг бошқа аъзолари билан самарали мулоқот қилиш ва ҳамкорлик қилиш қобилияти муҳим маҳоратдир.
Лойиҳани бошқариш: бадиий лойиҳаларни режалаштириш ва бошқариш қобилияти, шу жумладан вақт ва ресурсларни баҳолаш, вазифаларни тақсимлаш ва ишларнинг бажарилишини назорат қилиш.
Тадқиқот қобилиятлари: маҳобатли рангтасвир тарихи ва техникасини ўрганиш, бошқа рассомларнинг асарларини таҳлил қилиш ва ўз ижодлари учун Илҳом топиш қобилияти. |
|---|
| Мутахассислик йўналишининг шифри | 5150802 |
|---|
