Зоотехния (тармоқлар бўйича) (Бакалавр)
| Касб тавсифи | "Зоотехния" ихтисослиги гўшт, сут, тухум ва бошқа маҳсулотлар учун ҳайвонларни кўпайтириш ва парвариш қилиш билан боғлиқ турли соҳаларни қамраб олади. Ушбу соҳаларга қорамол ва майда қорамоллар, чўчқачилик, паррандачилик ва аквакултура киради. Талабалар ҳайвонот фанида замонавий техника ва технологияларни ўрганадилар, фермер хўжаликларини бошқариш, ҳайвонларнинг сифати ва маҳсулдорлигини баҳолаш, уларнинг саломатлиги ва фаровонлигига ғамхўрлик қилиш кўникмаларига эга бўладилар. Ушбу мутахассислик озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлашда ва бутун дунё бўйлаб одамларнинг ҳаёт сифатини яхшилашда муҳим рол ўйнайди. |
|---|---|
| Касб тарихи | "Зоотехния" ихтисослиги қадимги илдизларга эга бўлиб, инсон озиқ-овқат, кийим-кечак, транспорт ва бошқа соҳаларга бўлган эҳтиёжларини қондириш учун уй ҳайвонларини кўпайтиришни бошлаган пайтдан бошлаб. Ҳайвонларни сунъий танлаш ва парвариш қилиш усулларининг биринчи ёзувлари қадимги Миср, қадимги Юнонистон ва Рим империяси каби қадимги цивилизацияларда учрайди. Ўрта асрларда ва эрта замонавий даврда зоотехния қишлоқ хўжалигининг ривожланиши ва аҳолининг ўсиши билан параллел равишда ривожланди. Ушбу соҳадаги муҳим ютуқлар чорва моллари, қўйлар, чўчқалар ва бошқа ҳайвонларнинг наслларини кўпайтириш ва уларнинг маҳсулдорлигини ошириш мақсадида такомиллаштиришни ўз ичига олган. ХIХ асрда қишлоқ хўжалигини индустриаллаштириш ва илмий инқилоб билан зоотехния тизимли тадқиқотлар ва илмий ишланмалар обйектига айланди. Олимлар ҳайвонларнинг физиологияси, генетикаси, овқатланиши ва соғлиғини фаол равишда ўрганишни бошладилар, бу эса ҳайвонларни бошқариш ва парвариш қилишда янги техника ва технологияларга олиб келди. ХХ асрда механизация ва технологияларнинг ривожланиши билан зоотехния янада илмий ва самарали бўлди. Генетика, биотехнология, овқатланиш ва ҳайвонларнинг соғлиғи бўйича олиб борилган тадқиқотлар чорвачилик маҳсулдорлигининг сезиларли даражада ошишига олиб келди. Бугунги кунда ҳайвонот фанлари ривожланишда давом этмоқда, ҳайвонларни сақлаш шароитларини яхшилаш, чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқаришни оптималлаштириш ва ҳайвонларнинг саломатлиги ва фаровонлигини таъминлаш учун илғор илмий ва технологик ютуқларни жорий қилмоқда. |
| Фаолият турлари | "Зоотехния" ихтисослиги бир нечта турларни ўз ичига олади: Паррандачилик: гўшт, тухум ва патларни олиш учун қушларни кўпайтириш. Чўчқачилик: гўшт ва бошқа маҳсулотларни ишлаб чиқариш учун чўчқаларни кўпайтириш. Қорамол: сут ва гўшт учун сигирларни парвариш қилиш. Кичик қорамоллар: гўшт, жун ва сут учун қўй ва эчкиларни боқиш. Аквакултура: балиқ ва бошқа сув организмларини кўпайтириш. |
| Иш жойлари | "Зоотехния" мутахассислиги бўйича ишлаш ҳайвонларга ғамхўрлик қилиш, уларнинг насл-насабини назорат қилиш, сақлаш шароитларини оптималлаштириш, фермер хўжаликларини бошқариш ёки илмий-тадқиқот муассасаларида ишлашни ўз ичига олади. |
| Мутахассисликка қаратилган малакалар | Зоотехника бўйича мутахассиснинг кўникмаларига қуйидагилар киради: Чорвачилик ва ҳайвонларнинг овқатланишини билиш. Селекция ва генетик яхшиланишни амалга ошириш қобилияти. Ҳайвонлар билан ишлаш ва уларга ғамхўрлик қилиш кўникмалари. Чорвачиликда замонавий технологияларни қўллаш қобилияти. Фермер хўжаликларини бошқариш ва ишлаб чиқаришни ташкил этиш кўникмалари. Ишлаб чиқариш самарадорлигини баҳолаш ва такомиллаштириш стратегиясини ишлаб чиқиш учун аналитик қобилият. |
| Мутахассислик йўналишининг шифри | 5410600 |