| Касб тавсифи | "Ҳаётий фаолият хавфсизлиги" ихтисослиги одатда ишлаб чиқариш, жамоат жойлари ва кундалик ҳаётда хавфсизлик асосларини ўрганишни ўз ичига олади. Бу эрда қисқача тавсиф:
Хавфсизлик асослари: ҳаётнинг турли соҳаларида, шу жумладан хавфсизлик ускуналари, ёнғин хавфсизлиги, шахсий ҳимоя воситалари ва бошқаларда хавфсизликни таъминлаш тамойиллари ва усулларини ўрганиш.
Ишлаб чиқариш хавфсизлиги: ишлаб чиқаришдаги хавф ва хатарларни таҳлил қилиш, бахциз ҳодисаларнинг олдини олиш бўйича чора-тадбирларни ишлаб чиқиш, ходимларни хавфсизлик қоидаларига ўргатиш ва қоидаларга риоя қилиш.
Екологик хавфсизлик: ишлаб чиқариш ва шаҳар фаолиятининг атроф-муҳитга таъсирини ўрганиш, экологик таъсирни камайтириш ва табиий ресурсларни муҳофаза қилиш усулларини ишлаб чиқиш.
Тиббий хавфсизлик: иш жойида соғлиқни сақлаш асосларини ўзлаштириш, касбий касалликлар ва жароҳатларнинг олдини олиш, биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш.
Ёнғин хавфсизлиги: ёнғинларнинг олдини олиш ва ўчириш тамойилларини ўрганиш, фавқулодда вазиятларда одамларни эвакуация қилишни ўргатиш, ёнғин хавфсизлиги тадбирларини режалаштириш.
Ижтимоий хавфсизлик: жиноятчиликни таҳлил қилиш, жиноятчиликнинг олдини олиш усулларини ўрганиш ва жамоат хавфсизлигини таъминлаш.
Талабалар, шунингдек, амалий тажриба ва ўз билимларини амалда қўллаш учун меҳнатни муҳофаза қилиш ташкилотлари, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш агентликлари, ўт ўчириш бўлимлари ва бошқа муассасаларда амалиёт ўташлари мумкин. |
|---|
| Касб тарихи | 19-асрда саноатлаштириш ва саноатнинг ривожланиши билан ишлаб чиқаришда жароҳатлар, бахциз ҳодисалар ва иш шароитлари билан боғлиқ касалликлар каби янги хавфлар пайдо бўла бошлади. Бу корхоналарда меҳнатни муҳофаза қилиш ва хавфсизлик бўйича биринчи чора-тадбирларнинг пайдо бўлишига олиб келди.
ХХ асрдаги урушлар ва технологик тараққиёт даврида, масалан, космик пойга даврида янги технологиялар ва материаллардан фойдаланишда ишчилар ва аҳолининг хавфсизлигини таъминлаш масалалари долзарб бўлиб қолди.
Турли мамлакатларда ишчиларнинг ҳуқуқлари ва хавфсизлигини ҳимоя қилиш, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш, ёнғин ва аварияларнинг олдини олишга қаратилган қонунлар ва қоидалар қабул қилинишни бошлади.
Қонунчилик билан бир қаторда хавфсизлик бўйича мутахассислар учун касбий стандартлар ва талаблар, шу жумладан таълим ва сертификатлаштириш талаблари шакллантирилди.
Хавфсизлик бўйича мутахассисларга бўлган талабнинг ортиб бораётганига жавобан, университетлар ушбу соҳада турли хил фаолият соҳаларида хавфсизликни таъминлаш учун зарур бўлган билим ва кўникмаларнинг кенг доирасини қамраб оладиган таълим дастурларини таклиф қила бошладилар. |
|---|
| Фаолият турлари | Саноат хавфсизлиги: ишлаб чиқариш хавфсизлигини таъминлашга асосланган, иш жойидаги шикастланишлар ва бахциз ҳодисаларнинг олдини олиш ва меҳнатни муҳофаза қилиш стандартларига риоя қилиш.
Екологик хавфсизлик: атроф-муҳитни ифлосланиш ва йўқ қилишдан ҳимоя қилиш, чиқиндиларни бошқариш, зарарли моддалар чиқиндиларини назорат қилиш ва бошқалар.
Ёнғин хавфсизлиги: ёнғинларнинг олдини олишга, фавқулодда вазиятларда одамларни эвакуация қилишни таъминлашга, ёнғиндан ҳимоя қилишни ташкил этишга ва бошқаларга қаратилган.
Тиббий хавфсизлик: иш жойидаги соғлиқни сақлаш ва хавфсизлик соҳасини қамраб олади, шу жумладан касбий касалликлар ва жароҳатларнинг олдини олиш, биринчи тиббий ёрдам ва бошқалар.
Ижтимоий хавфсизлик: ижтимоий хавф ва таҳдидларни, шу жумладан жиноятчилик, терроризм, фавқулодда вазиятлар ва бошқаларни таҳлил қилиш ва олдини олиш билан шуғулланади. |
|---|
| Иш жойлари | "Ҳаётий фаолият хавфсизлиги" ихтисослиги бўйича иш саноат, экология, ёнғин хавфсизлиги, тиббий хавфсизлик ва ижтимоий хавфсизлик каби турли соҳаларда хавфсизлик чораларини ишлаб чиқиш ва амалга оширишни ўз ичига олади. Бунга хатарларни таҳлил қилиш, хавфсизлик стандартларини ишлаб чиқиш, ходимларни ўқитиш, қоидалар ва қоидаларга риоя этилишини назорат қилиш ва фавқулодда вазиятларга жавоб бериш киради. |
|---|
| Мутахассисликка қаратилган малакалар | Хавф ва хавфларни таҳлил қилиш.
Хавфсизлик чораларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш.
Ходимларни хавфсизлик қоидалари ва тартиб-қоидаларига ўргатиш.
Фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш бўйича тадбирларни режалаштириш ва ўтказиш.
Хавфсизлик стандартлари ва қоидаларига риоя этилишини назорат қилиш.
Бахциз ҳодисалар ва фавқулодда вазиятларга жавоб бериш.
Техник хавфсизлик воситаларига эгалик қилиш.
Замонавий хавфсизлик техникаси ва технологиялари ҳақидаги билимларни мунтазам равишда янгилаб бориш. |
|---|
| Мутахассислик йўналишининг шифри | 5640100 |
|---|
